E-Ticaret

Elektronik ticaret, XX. yüzyılın son döneminde bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan hızlı değişim ve gelişmelere paralel bir şekilde ve giderek
artan bir ölçüde dünya genelinde tartışılan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Piyasalardaki liberalizasyon ve globalleşme elektronik ticaretin hızlı yükselişinin başlıca sebepleridir. Elektronik ticaret çok yeni olmamakla birlikte özellikle son yıllarda geçirdiği büyük aşama ile XXI. yüzyıl ekonomisini şekillendirecek temel etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Uluslararası rekabette üstünlük sağlayanlar, iletişim ve bilgi teknolojilerini yoğun olarak kullanan kesimlerdir. Bilimsel araştırmalardan elde ettikleri sonuçları ekonomiye kazandıran bu kesimlerin uluslararası pazarda rekabet üstünlüğüne sahip olmaları ise kaçınılmaz bir geçekliktir.

İnternetin ticari ürünleri satmada kullanımı, ilk başta “belki olabilir” türünden ve süslü web sayfalarından oluşan birtakım denemelerden ibaret iken Amazon.com, Dixons, Yahoo gibi örneklerin 1–2 yıl içerisinde, sadece internet üzerinden sattıkları servislerle birer büyük şirket şekline gelmeleri, birden bu denemeleri ve hayalleri gerçeğe dönüştürmüştür. Bilgi ve iletişim teknolojilerinde yaşanan bu hızlı değişim ve gelişmeler,
sayısal biçime dönüştürülmüş yazılı metnin, ses ve video görüntülerinin çok hızlı bir şekilde işlenmesini, iletilmesini ve depolanmasını olanaklı hale getirmiştir. Bununla birlikte toplumun her kesiminde, günlük yaşamın her alanında bilgisayar kullanımının çağın bir gereği olduğu bilinci oluşmuş ve bu durum yaşanan gelişmelerle birlikte elektronik ticarete stratejik bir önem kazandırmıştır.

Ülkemizde de, 1998’ den sonra, bazı büyük alışveriş merkezleri internet üzerinde satış mağazaları açmışlar, ayrıca kurumlara ve bireysel girişimcilere elektronik dükkan (e-dükkan) kiralayan servis sağlayıcılar ortaya çıkmaya başlamıştır. Basın ve bankacılık alanlarında, konularında öncü niteliği olan bazı kuruluşlar, e-ticaret alanında da yatırımlarını (2000’lerin başlarında) hızlandırmışlardır.

E-ticaret, hızlı gelişimi ile birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Ancak gelişen bu hızlı teknoloji çözümlerinde hızlı üretilmesini de sağlamaktadır. Güvenlik sorunu e-ticaret siteleri için her zaman bir sorun olacaktır. Açıklar ortaya çıkacak ve daha sonra bu açıklar yine kapatılacaktır. Hukuki olarak da yeni yasal düzenlemelerin, tüm dünya çapında ülkelerin bu teknolojiye hak ettiği değeri vermeleriyle, gerçekleştirilmesi ile e-ticaret reel ekonominin ana unsurlarından biri haline gelecektir. Bu çalışmada ağ ve internet teknolojilerinin gelişiminden ortaya çıkmış e-ticaret kavramının, kavramsal boyutu, güvenlik sorunları ve ödeme sistemleri ayrıca e-imza ve e-ticaret kavramının hukuki boyutu ile sanal ortamdaki düzenlemelerle ekonomiye olan katkıları üzerinde durulmuştur. Yukarıda kavramsal çerçevesi ve ana hatları belirtilen bölümlerin oluşturulmasında birlikte çalıştığım, söz konusu bölümlerin yazılmasında bilgi, tecrübe ve emeklerini şahsım/kitabımdan esirgemeyen değerli en bilim insanlarına teşekkürlerimi sunuyorum.