Hikâye Anlatıcılığı Nedir? İyi Bir Hikâye Anlatıcısı Nasıl Olunur?

Son zamanlarda oldukça popüler bir kavramdır, hikâye anlatıcılığı. Sahnede, sunumlarda oldukça önemli bir yer tutan becerilerden biridir. Hikâye anlatıcılığı, yalnızca anlatma sanatı değildir; özellikle iş dünyası için de büyük önem taşıyan bir yetkinliktir. Öyle ki büyük şirketler ‘’ Chief Storytelling Officer ‘’ olarak hikâye anlatıcılığı pozisyonları açıyor.  

Cemil Çınar’ın kaleme aldığı Hikâye Anlatıcılığı kitabı, bir yandan hikâye anlatmanın tekniklerini öğretiyor ve bir yandan da dünyanın en iyi TEDx konuşmacılarının analizlerini sunuyor.

Bu yazımızda hikâye anlatıcılığı konusunu derinlemesine ele aldık. Hikâye anlatıcılığı nedir? İyi bir hikâye anlatıcısının sahip olması gereken özellikler nelerdir? Tüm bu soruların cevaplarını ve daha fazlasını bu yazımızda bulabilirsiniz.

Hikâye Anlatıcılığı ve Tarihsel Süreci

Tarihimizde hikâye anlatıcılarının tek amacı; onları dinleyen kişileri eğlendirmek ya da eğitmek değildi. Şu şekilde özetlenebilir; hikâye anlatıcıları, ahlaklı ve ideal insan tipi oluşturmak için davetlerde, düğünlerde, köy odalarında, kahvehanelerde hikâyelerini anlatırlardı. Bu anlatımlar sonucunda da aldıkları ücretlerle geçimlerini sağlarlardı.

Önceleri hikâye anlatıcılığı denildiğinde akla yalnızca öykü gelmiyordu; masal, destan, meddahlık da hikâye kavramının içine giriyordu. Ancak modern hikâyeciliğe geçişle birlikte tek bir tür olarak kullanılmaya başlandı. 

Yapılan araştırmalar sonucunda kişinin kendi hayatıyla ilgili hikâyeler anlatmasının iyileştirme bir yönü olduğu ortaya çıktı. Bu yüzden hikâye anlatıcılığı grup terapilerinde, psikodramada, bireysel psikoterapide de kullanılıyor. 

Hikâye Anlatıcılığı Nedir?

Hikâye anlatıcılığı, toplumsal fayda amaçlamaktadır. Kısaca; hikâyeyi anlatan kişi, deneyimlerini ve varoluşunu anlamlandırarak dinleyicilere aktarır. Örneğin, bir pazarlamacısınız. İnsanları etkilemeniz, inandırmanız ve ikna etmeniz gerekir. İşte bunları hikâye anlatarak yapabilirsiniz. Ne yapıyorsunuz? Vizyonunuz ne? Varmak istediğiniz hedef ne? Bu hedefe nasıl varacaksınız? Bunun gibi sorular hikâyenizin temelini oluşturacaktır. Tüm bunları süsleyerek hikâyenizi oluşturabilirsiniz. 

Hikâye anlatıcılığı; sunum yaparken, mülakata girerken, sahne konuşmalarında, öğretmenlik alanında kısaca her alanda kullanılır. Başınızdan geçen bir olayı anlatırken bile hikâye anlatıcılığını kullanabilirsiniz. 

Günümüz pazarlama ve yönetim sektörü çalışanlarında aranan en önemli özelliklerden biri hikâye anlatıcılığıdır. Hikâye anlatımı bir nevi, fikirlerinizi her alana yaymanın en güçlü yollarındandır. İletişim Çalışmalarında Hikâye Anlatıcılığı gibi hikâye anlatıcılığı kitaplarını satın alarak bu konu hakkında detaylı bilgilere ulaşabilir ve hikâye anlatıcılığı uygulamalarının iletişimin farklı alanlarında aldığı biçimleri de inceleyebilirsiniz.

İyi Bir Hikâye Anlatıcısı Nasıl Olunur?

Eğitimci ve yazar Brene Brown’ın da dediği gibi; ‘’ İnandırıcı olabilmek için iyi bir hikâye anlatıcısı olmak gerekir. ‘’ Peki, iyi bir hikâye anlatıcısı nasıl olunur? 

Öncelikle hikâyenizi bulmalısınız. Tabi bunun için de kendinizi tanımanız ve hedeflerinizi belirlemeniz gerekiyor. Anlatacağınız hikâyeyi basitleştirmeli ve aşırı abartılı ifadelerden kaçınmalısınız. Olağanüstü abartılı hikâyeleri anlatmak eskide kaldı. Günümüzde insanlar, daha gerçekçi hikâyelere inanıyor. İyi bir hikâye anlatıcısı olmak için karşınızdaki kitleyi mutlaka etkilemeniz gerekiyor. Bunun için hikâye anlatıcılığı eğitimi de alabilirsiniz. 

Hikâye anlatıcılığında anlatacağınız konuya göre dilinizi ve üslubunuzu değiştirmeniz gerekir. Hüzünlü bir konuşma yaparken gülerek anlatmanız ve eğer bunu yazılı olarak yapıyorsanız da alaycı bir şekilde yazmanız beklenmez. Tam tersi, neşeli bir anlatımı da ciddi bir şekilde yapmanız beklenmez. En önemli noktalardan biri de, anlatım dilinizin pozitif olması. Bu, karşınızdaki kişiler üzerinde olumlu etki bırakacaktır. 

Hikayenizi anlattığınız kişilerin sizinle empati kurabilmesi için yeterli oranda ayrıntı verdiğinizden emin olmalısınız. Hikâyenin çok uzun olması halinde sizi dinleyenleri hikâyenize çekmekte zorlanabilirsiniz. Yazdığınız ya da konuştuğunuz her kelime, karşınızdaki kişilerde olumlu ya da olumsuz bir etki yaratacaktır. Bu yüzden kelime seçiminde de hassas davranmalısınız.