1939 Depremi

I. Dünya Savaşı’nda, savaşın dışında kalmayı başaran Türkiye, uzun süre askeri, siyasi ve ekonomik baskılara maruz kalmıştır. Olağanüstü koşullar neticesinde ülkede oluşan savaş ekonomisinin olumsuzlukları ekonomiye ağır yük getirmiş, halkın ve silahaltına alınanların ihtiyaçlarının karşılanması meselesi yeni kaynak arayışlarını zorunlu kılmıştır. Savaşın başlamasıyla beraber hızlı fiyat artışları ve karaborsacılık başlamıştır. Bu olumsuz tablonun üzerine bir de 1939 depremi eklenince devletin eli kolu bağlanmıştır. Nitekim Erzincan başta olmak üzere çok geniş bir alanda etkisini gösteren, birçok can ve mal kaybına yol açan 1939 depremi, Türkiye’yi savaşla beraber uzun süre meşgul etmiştir. Bu dönemde Türkiye’de ülke genelinde uygulamaya konulan zorunlu savaş ekonomisine ek olarak deprem ekonomisi de eklenmiştir.

1939 depremi, Erzincan başta olmak üzere Erzurum, Sivas, Gümüşhane, Tunceli, Amasya, Tokat, Yozgat, Niğde, Trabzon, Giresun, Ordu, Samsun gibi 14 şehirde etkisini göstermiştir. 1939 depreminin en çok etkilendiği şehir şüphesiz Erzincan’dır. Deprem neticesinde Erzincan’da 15 bin civarında insan hayatını kaybederken, 4 bin civarında yaralanan olmuştur. 30 bin civarında bina tamamen yıkılmış, 8 bin civarındaki bina da oturulmayacak derecede hasar görmüştür. 50 bin civarında büyük ve küçükbaş hayvan ile binek hayvanı telef olmuştur. Erzincan dışındaki diğer şehirler de ise 17 bin civarında insan hayatını kaybetmiş, 5 bin civarında insan yaralanmış, 33 bin civarında bina tamamen yıkılmış ve 27 bin bina ise kullanılamaz hale gelmiştir.

Bu çalışma 1939 depreminin tüm yönleriyle gün yüzüne çıkarılmasının yanı sıra depremin Erzincan başta olmak üzere diğer şehirlere olan etkisinin ortaya konulması bakımından oldukça önem arz etmektedir. Bu eser aynı zamanda dönemin siyasi, sosyal ve ekonomik özellikleri hakkında da tamamlayıcı bilgiler vermektedir.